HISTORIA
ORGANIZACJA MUZEUM REGIONALNEGO
Długo, bo aż 18 lat Kołobrzeg musiał czekać na utworzenie własnej placówki muzealnej. W międzyczasie działało Towarzystwo Miłośników Kołobrzegu, a w końcu komitet organizacyjny muzeum. Podstawą zbiorów stały się zabytki archeologiczne pochodzące z wykopalisk na terenie wczesnośredniowiecznego Kołobrzegu prowadzonych przez prof. Lecha Leciejewicza. Najbardziej aktywnym działaczem tych czasów, inicjatorem pozyskania kolejnych eksponatów był Jan Frankowski, nauczyciel liceum ogólnokształcącego, a później pracownik biblioteki. Ten zasłużony działacz, autor pierwszego polskiego przewodnika po mieście, rozwinął szeroką akcję ratowania zabytków. Pierwszych współpracowników znalazł wśród uczniów liceum. Wydobyto z gruzów dawnych muzeów kilkadziesiąt spalonych eksponatów oraz roztoczono opiekę nad innymi zabytkami, przede wszystkim nad częściowo ocalałym wyposażeniem kolegiaty.
Ponieważ termin utworzenia muzeum przedłużał się, niektóre cenniejsze zabytki przejęły muzea sąsiednie. Tak więc sławny siedmioramienny świecznik z kolegiaty - dzieło Jana Apengetera, znalazł się w muzeum Słupskim, antabę tegoż samego Apengetera i wiele innych przedmiotów z kolegiaty kołobrzeskiej zabrało muzeum szczecińskie. Eksponaty drobniejsze umieszczono w liceum, a później przeniesiono do Biblioteki Powiatowej. Tam nawet zorganizowano z nich prowizoryczną wystawę.
Pałac Braunschweigów przy ul. Armii Krajowej 13, Muzeum Miasta Kołobrzeg
Wreszcie w dniu 9 maja 1963 r. Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kołobrzegu wydało zarządzenie nr 7/63 o utworzeniu muzeum regionalnego. Zlokalizowano je w odbudowanej przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Koszalinie zabytkowej kamieniczce, w której dawniej mieściło się muzeum Nettelbecka. Podczas odbudowy zmieniono trochę wnętrze budynku. Powstały teraz dwie sale wystawowe, jedna na parterze i jedna na piętrze, o łącznej powierzchni 190 m2. Poza tym na piętrze dwa pokoiki, o powierzchni 25 m2, przeznaczono na biuro. Część oficyny zajmowało mieszkanie kierownika. Do dyspozycji muzeum przeznaczono jeszcze dwie piwnice i strych. Kubatura budynku wynosi 1833 m2. Kierownikiem nowo otwartego muzeum został mgr Franciszek Rożnowski – antropolog, który przy współpracy z Muzeum w Koszalinie przystąpił do organizacji nowej placówki.
W pierwszych latach działalność ograniczała się do organizowania wystaw czasowych, z których jedna poświęcona była ziemi kołobrzeskiej w średniowieczu. Eksponowano na niej materiały archeologiczne pochodzące z wykopalisk w Budzistowie. Frekwencja roczna na tych wystawach wahała się od 20 do 25 tysięcy osób. Równocześnie rozpoczęto zbieranie materiałów do stałej wystawy o charakterze historyczno-morskim. Wystawa ta jednak nie została zrealizowana, gdyż w międzyczasie zmieniono plany i postanowiono zająć się tematyką wojskową.
EKSPOZYCJA HISTORYCZNO-WOJSKOWA
W roku 1966 muzeum zaczęło przekształcać się w placówkę specjalistyczną o profilu historyczno-wojskowym. Ustalono nazwę Muzeum Oręża Polskiego (nazwa jest powszechnie używana, ale formalnie jeszcze me zatwierdzona) i sprecyzowano zadania muzeum oraz przystąpiono do zbierania materiałów dotyczących tysiącletnich zmagań narodu polskiego o trwałe powiązanie Pomorza Zachodniego z Polską, a zwłaszcza walk o Pomorze w roku 1945. Na wniosek Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pomników Walk i Męczeństwa muzeum otrzymało do swojej dyspozycji, z przeznaczeniem na cele ekspozycyjne, XIV-XV-wieczną wieżę kolegiaty kołobrzeskiej, odbudowaną ze środków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Koszalinie. W wieży tej znajdują się na górnych kondygnacjach trzy sale wystawowe o łącznej powierzchni 750 m2. Na wysokości 50 m wieża zakończona jest tarasem widokowym skąd oglądać można panoramę Kołobrzegu i najbliższej okolicy.
Ekspozycyja w XIV-XV-wiecznej wieży kolegiaty kołobrzeskiej.
Wiosną 1966 roku grupa historyków, głównie pracowników naukowych Muzeum Pomorza Środkowego, pod kierownictwem dyrektora mgr Janusza Przewoźnego, przystąpiła do organizowania stałej ekspozycji historyczno-wojskowej pt. „Dzieje oręża polskiego na Pomorzu Zachodnim”. W dniu 8 maja ekspozycja była gotowa. Uroczystego otwarcia dokonali członek Rady Państwa Józef Ozga-Michalski i Szef Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego gen. dyw. Józef Urbanowicz przy obecności władz wojewódzkich i powiatowych oraz tłumów kołobrzeżan.
Od samego początku ekspozycja w wieży kolegiaty odwiedzana jest przez dziesiątki tysięcy turystów z całej Polski, bijąc rekordy frekwencji. Każdego roku przez sale wystawowe przechodzi ponad 100 tysięcy zwiedzających. Od 1999 r. muzeum jest samorządową instytucją kultury prowadzoną przez Powiat Kołobrzeski.
MISJA MUZEUM
Misją Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu jest ochrona materialnego i duchowego dziedzictwa kulturowego związanego z historią i tradycją Wojska Polskiego, Ziemi Kołobrzeskiej oraz Województwa Zachodniopomorskiego.
Ekspozycja plenerowa
Muzeum wypełnia ją poprzez gromadzenie, przechowywanie, konserwację i udostępnianie do celów badawczych i wystawienniczych dóbr kultury związanych z historią, etnografią, archeologią i sztuką regionu, tradycją wojskowości, organizując wystawy, popularyzując wiedzę, prowadząc badania naukowe i działania edukacyjne. Muzeum realizuje także projekty promocyjne i marketingowe zwiększające dostępność obiektu dla zwiedzających. W tym celu Muzeum współdziała z osobami fizycznymi, jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami, urzędami i firmami działającymi w regionie oraz uczestniczy w stowarzyszeniach muzealniczych i regionalnych.
