Zakończyły się prace związane z remontem i dopuszczeniem do ruchu zabytkowej Nysy 522, tzw. "propagandy". Dzięki temu, kolejny pojazd z Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu uzyskał pełną sprawność.
Podczas tegorocznej Nocy Muzeów (14 maja), zwiedzający wystawę w oddziale przy ul. E. Gierczak mogli zobaczyć grupę rekonstrukcyjną – GRH Kołobrzeg. Grupa rekonstruuje 28 pułk zmechanizowany, który stacjonował w Garnizonie Kołobrzeg. Dodatkowym  atutem GRH  jest wojskowa Nysa, która została użyczona przez Muzeum Oręża Polskiego. Samochód poddany naprawie dzięki staraniom członków grupy, Fundacji Historia Kołobrzegu, pracowników muzeum i zaprzyjaźnionym osobom, w tym Henryka Carewicza oraz Mechanice Pojazdowej Orlińscy, przywrócono do stanu jezdnego, dzięki czemu muzeum zyskało  kolejny sprawny zabytek.

Nie jest to zwykła wojskowa Nysa. Mamy tu do czynienia z wersją 522/5 zwaną „Propaganda” lub „Kinowóz” z oryginalnym  unikatowym wyposażeniem. Samochód trafił do muzeum w 2012 roku z jednostki wojskowej w Mrzeżynie. Formalnie, został przekazany przez Departament Wychowania i Promocji Ministerstwa Obrony Narodowej. Auto wyprodukowano w 1984 roku w Fabryce Samochodów Dostawczych w Nysie. Opracowane na bazie Warszawy, auto ma wspólne z nią podwozie, silnik (początkowo M-20, później S-21), układ jezdny oraz elementy nadwozia. W tym przypadku zamontowano silnik górnozaworowy S-21 o pojemności 2120 cm3 i mocy 51,5 KW. Zważywszy na to, iż jest to były wojskowy samochód, przebieg ma niewielki – nieco powyżej 16 tys. kilometrów. Kabina jest standardowa, pomijając niewielki lufcik w dachu - coś na zasadzie „szyberdachu”, za to zabudowa jest już unikalna. Z tyłu znajduje się urządzenie rozgłośnieniowe ALT II / 2 zmontowane w Wojskowych Zakładach Łączności w Zegrzu. W tych zakładach zostało również skompletowane wyposażenie, ponieważ część elementów nosi tabliczki znamionowe WZŁ oraz innych firm. Podczas wycofywania pojazdów ze stanu, dekompletowano wyposażenie zabudowy, dlatego tego rodzaju sprawny pojazd, gdyż sprzęt nagłośnieniowy również działa, ma charakter unikatowy.

Do czego wykorzystywano Nysę 522/5 „Propagandę”? Z wielu rozmów z byłymi żołnierzami można dowiedzieć, że tego typu pojazdy wykorzystywano głównie na poligonach do krzewienia żołnierskiego ducha – wyświetlano kroniki filmowe, filmy o charakterze propagandowym oraz jako ruchomy punkt nagłośnienia na różnych ceremoniach wojskowych lub uroczystych apelach. Wchodząc do użytku na przełomie lat 70/80, Nysa zastąpiła wyeksploatowane pojazdy typu Żuk i Star 25.

Tomek Łowkiewicz